وقتی این پست آپ می شود، سالروز ولادت بی بی دو عالم است... و من در زادگاه متبرکش نایب الزیاره ی همه ی شما عزیزان هستم .. مطمئن باشید فراموشتان نمی کنم

تحقیقی در اختلاف اقوال در ولادت و عمر فاطمه (ع)
فاطمه علیها السلام کی به دنیا آمد و چند سال زندگی کرد؟

هر چند معتقدیم فاطمه، فاطمه است هر وقت به دنیا آمده باشد و هر مقدار که عمر کرده باشد. و هر چند معتقدیم فاطمه، به خاطر فضیلت ها و صفات بارزی که دارد مورد علاقه ی همگان است  و ستایش از وی، هیچ ربطی به سن و سال و شرایط ظاهری و زندگی فیزیکی او ندارد؛  اما بد نیست که به مناسبت ایام فاطمیه، تحقیقی مختصر در این باره داشته باشیم.
البته در سالروز ولادت بانو هیچ تفاوتی وجود ندارد و همگان اتفاق نظر دارند که این اتفاق مبارک در بیستم ماه جمادی الثانی صورت گرفته است. اما در مورد سالزاد آن حضرت نظرات متفاوتی مطرح شده است. همانطور که در تحقیقی پیرامون سالروز شهادت حضرتش نوشته بودم این اختلاف در تاریخ شهادت به عکس می شود یعنی سال شهادت مورد تردید نیست و تنها روز شهادت است که بین 75 روز پس از پیامبر یا 95 روز تفاوت اقوال وجود دارد. گویا از آنجا که فاطمه ، خود از اسرار الهی است ، زندگانی و شهادت و مزارش نیز باید همیشه جزو اسرار باقی بماند. به امید روزی که فرزندش بیاید و تمام این رازها را برای شیعیان دلسوخته اش فاش نماید.
به هر حال اینک به طورخیلی خلاصه به اختلاف در سالزاد آن حضرت  می پردازیم:

-  تولد در پنج سال قبل از بعثت
 بعضی نوشته اند: آن حضرت پنج سال قبل از بعثت به دنیا آمده است.
این بدان معنی است که ازدواج ایشان در 18  سالگی و رحلتشان در  28  الی 29 سالگی اتفاق افتاده است. طرفداران این نظریه بسیاری از مورخان و محدثان اهل سنت مانند: طبری، ابوالفرج اصفهانی، احمد بن حنبل، ابو طلحه شافعی و... می باشند.
این روایت هرچند طرفدارانی ــ  عمدتاً  از اهل سنت ــ  دارد اما من احتمال قوی می دهم که از حقیقت و واقعیت ماجرا  فاصله ای شگرف داشته باشد. زیرا بدون تردید نطفه ی فاطمه زهرا از میوه و غذایی بهشتی شکل گرفت که به عنوان تحفه ی پروردگار به رسولش اعطا گردیده بود. این تنها یک باور شیعی نیست؛ بلکه دانشمندان بزرگ اهل سنت مانند حاکم نیشابوری، خطیب بغدادی، محب الدین طبری، ابن مغازلی، ذهبی، خوارزمی و... در روایت های متعددی همین موضوع را با صراحت کامل تایید می کنند.
اگر بخواهیم خوشبینانه این قول را توجیه کنیم باید آن را ناشی از اشتباه و نوع نگارش آن روز نماییم. مثلا اربلی در کشف الغمه می نویسد: فاطمه پنج سال بعد از بعثت به دنیا آمد و آن سال، سالی بود که قریش خانه ی کعبه را تعمیر می کردند.
درست است که او تاریخ تولد را پنج سال بعد از بعثت می نویسد اما به یقین اشتباهی در کتابت یا روایت پیش آمده و به جای کلمه ی « قبل » کلمه ی « بعد »آمده است، زیرا به طور قطع می توان گفت که در سال های اول بعثت هرگز خانه ی کعبه تعمیر و بازسازی نشده است و آن چه در تاریخ آمده که قریش خانه ی کعبه را تعمیر کرد، مربوط به پنج سال قبل از بعثت و همان ماجرای معروف نصب حجرالاسود توسط محمد امین (ص) است.
اما در یک نگاه بدبینانه، به نظر می رسد می توان این قول را حمل بر غرض ورزی دشمنان اهل بیت و دستان پلید و ناپیدای تاریخ اسلام کرد. بدین معنی که خواسته اند با این تحریف تاریخی، فضیلت فاطمه را زیر سوال ببرند و انعقاد نطفه ی او از میوه ی بهشتی را با این تاریخ جعلی مخدوش جلوه دهند؛ زیرا در این صورت می توان سوال کرد که چطور وقتی هنوز پیامبر به رسالت برگزیده نشده و ارتباطی با عالم ماورایی پیدا نکرده است، غذای بهشتی بر او عرضه می شود و نطفه ی فاطمه از آن غذا شکل می گیرد؟
بنابر این ولادت فاطمه (ع) در پنج سال قبل از بعثت منتفی به نظر می رسد  و باید سراغ اقوالی که ولادتش را بعد از بعثت می دانند رفت.
پیش از آن باید گفت تنها چیزی که  در زمینه ی غذای بهشتی، مورد تفاوت در اقوال گوناگون است این است که آیا پیامبر اکرم، غدای بهشتی را که موجب انعقاد نطفه ی فاطمه شد، در معراج تناول کرده اند یا  اینکه روی زمین و در شهر مکه میل نمودند؟ همین امر موجب اندک تفاوتی در نظرات اینان شده است.

ـ تولد در سال اول یا سوم بعثت:
بسیاری از بزرگان شیعه و دانشمندان بزرگ اهل سنت مانند حاکم نیشابوری، خطیب بغدادی، محب الدین طبری، ابن مغازلی، ذهبی، خوارزمی و... روایت کرده اند که نطفه ی فاطمه (ع) از میوه ای بهشتی که پیامبر در شب معراج از آن تناول کرد، شکل گرفت.
حال اینکه معراج در چه سالی اتفاق افتاده،  برخی آن را در سال اول بعثت، عده ای 15 ماه پس از بعثت و گروهی 18 ماه پس از بعثت دانسته اند که ممکن است در دفعات متعدد اتفاق افتاده باشد.
بنابر این قول ، ولادت فاطمه (ع) هم در پنج سال قبل از بعثت و هم در سال پنجم بعثت منتفی به نظر می رسد. به احتمال زیاد باید درفاصله ی زمانی بین  سال اول تا حد اکثر سال سوم بعثت اتفاق افتاده باشد.
تائید این احتمال، نظر یعقوبی است که می نویسد: فاطمه (ع) هنگام وفات 23 سال داشت.
همینطور عده ای از علمای بزرگ شیعه از جمله شیخ مفید، شیخ طوسی و کفعمی که تولد آن حضرت را در 20 جمادی الثانی سال دوم بعثت ذکر کرده اند، تائید ی دیگری بر این احتمال است.
مؤید دیگر بر این مطلب، نظر عده ای از بزرگان علمای اهل سنت است که تولد وی را در سن 41 سالگی پیامبر (یعنی سال اول بعثت) می دانند.
بر اساس این نظر، عمر حضرت فاطمه (ع) هنگام ازدواج 14 سال و هنگام رحلت 23 بوده است.

ــ تولد در سال پنجم بعثت:
قول مشهوری که به استناد روایت بسیاری از علما چون کلینی، طبری، طبرسی و مجلسی همواره در میان شیعه رواج داشته و البته عده ی زیادی از اهل سنت نیز بر این باورند،  این است که آن بانوی گرامی در بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت به دنیا آمد. معنای این نظر این است که آن حضرت تنها هیجده سال زندگی کرده است.
بر مبنای این نظریه، تناول غذای بهشتی الزاماً در معراج نبوده است  و بر اساس روایات صحیح،  بعد از یک دوره ی چهل روزه ی عبادت و دوری گزینی از خدیجه، مائده ی آسمانی بر پیامبر فرود آمد و آن حضرت از آن تناول کرد و...
بر این قول، دو اشکال وارد می شود که هر دو پاسخ های خود را دارد:
الف ـ اگر فاطمه در سال پنجم بعثت به دنیا آمده باشد، معنایش این است که هنگام ولادت وی، پدرش رسول خدا (ص) 45 ساله و مادرش خدیجه (ع) 60 ساله بوده اند. درست است که زاییدن زنی در سن شصت سالگی محال نیست اما کمی مشکل به نظر می رسد.
این ایراد خیلی وارد نیست؛ زیرا اینکه خدیجه هنگام ازدواج با پیامبر 40 سال داشته است، هر چند خیلی مشهور است، اما قطعی نیست و در سن وی در زمان ازدواج اختلافات است. بعضی او را در آن زمان 25 ساله، عده ای 28 ساله، عده ای دیگر 30 ساله و گروهی نیز 35 ساله دانسته اند. این بدان معنی خواهد بود که خدیجه در سن و سالی کمتر از شصت سالگی، فاطمه را به دنیا آورده است.
از سوی دیگر بر فرض که 60 ساله هم بوده باشد اشکالی ایجاد نمی کند چون معمولاً زنان قریش از سن 60 سالگی یائسه می شوند.
ب ـ تولد فاطمه (ع) در سال پنجم بعثت بدان معنی است که هنگام ازدواج 9 ساله بوده است و باردار شدن یک زن در 9 سالگی خیلی مشکل به نظر می رسد. این ایراد نیز هر چند در نگاه اول درست می نماید، اما اینگونه نیست که محال باشد؛ زیرا دختران در مناطق گرمسیری معمولاً از رشد سریعتری بر خوردارند. نکته ی قابل توجه اینکه ازدواج و باردار شدن دختران در 9 سالگی، امروز خیلی نا متعارف شده است و چه بسا که آن روزگار متعارف بوده است. زیرا نمونه های دیگری نیز وجود داشته است از جمله عایشه که در سن ده سالگی با پیامبر اکرم ازدواج کرده است.
از همه ی این ها که بگذریم اراده ی الهی فوق تمام این علت ها و معلول هاست که وقتی قرار باشد حجتش را تمام کند و امر خود را جاری سازد بر اساس قاعده ی "کن فیکن " همه چیز فراهم و خواست خدا اجرا می گردد.
امید که همگی مشمول شفاعت آن بزرگ بانوی دو سرا و شفیعه ی روز جزا قرار بگیریم.